BU önsözü izleyen yazı Herr E. Dührings Umwälzung der Wissenschaft (Leipzig 1878) adlı yapıtımın üç bölümünden meydana gelmiştir. Onları Fransızcaya çevirmesi amacıyla dostum Paul Lafargue için biraraya getirdim ve birkaç ekleme yaptım. Gözden geçirdiğim Fransızca çeviri önce Revue socialiste'te ve sonra bağımsız olarak şu adla yayınlandı: Socialisme utopique et socialisme scientifique, Paris 1880. Fransızcasından Polonya diline bir çevirisi şimdi şu başlıkla Cenevre'de çıktı: Socyjalizm utopijiny a naukovoy, Imprimerie de l’Aurore, Geneve 1882.
Lafargue'ın çevirisinin Fransızca konuşulan ülkelerdeki ve hele Fransa'daki şaşırtıcı başarısı, beni, bu üç bölümün ayrı bir Almanca baskısının da yararlı olup olmayacağını sormaya zorladı. O sırada Zürih'teki Sozialdemokrat’ın13 yazıkurulu, bana, Alman Sosyal-Demokrat Partisi içinde yeni propaganda kitapçıklarına karşı genel istek uyandırıldığını bildirdi ve o üç bölümü bu iş için vermeyi isteyip istemediğimi sordu. Buna doğallıkla razı oldum ve yapıtımı kullanımlarına verdim.
Ama yapıtım başlangıçta doğrudan doğruya halka propaganda amacıyla yazılmamıştı. Her şeyden önce katışıksız bilimsel bir yapıt bu işe nasıl yarayabilirdi? Biçimde ve içerikte hangi değişiklikler gerekliydi?
Biçime gelince, yalnız birçok yabancı sözcük kaygılar uyandırabilirdi. Ama Lassalle, söylevlerinde ve propaganda yazılarında yabancı sözcükleri kullanırken hiç de tutumlu değildi, ve bildiğim kadarıyla bundan yakınılmamıştı. Onun zamanından beri işçilerimiz daha çok ve daha düzenli olarak gazete okudular ve böylece yabancı sözcüklerle aynı ölçüde daha çok tanıştılar. Bu konuda bütün gereksiz yabancı sözcükleri çıkarmakla yetindim. Kaçınılmaz olanlara, sözde açıklayıcı çeviriler eklemekten vazgeçtim. Kaçınılmaz yabancı sözcükler, çoğu genellikle kabul edilmiş bilimsel-teknik deyimler, çevrilebilir olsalardı, kaçınılmaz da olmazlardı. Çeviri, anlamı da bozar; açıklayacağı yerde karıştırır. Sözlü bilgi burada daha çok yardımcı olur.
Buna karşılık içerik, sanırım, Alman işçilere az güçlük çıkaracaktır, denebilir. Güçlük genellikle yalnız üçüncü bölümdedir; ama işçilerin genel yaşam koşullarım özetleyen bu bölüm, işçiler için "eğitilmiş" burjuvalar için olduğundan çok daha az güçtür. Burada yaptığım açıklayıcı sayısız eklerde, gerçekte işçileri "eğitilmiş'' okurlardan daha az düşündüm; Eynern'li bay milletvekili, Sybel'li özel danışman bay Heinrich ve başka Treitschke'ler[20*] gibi kimseler, korkunç bilgisizliklerini ve dolayısıyla sosyalizmi pek yanlış anladıklarını hep yeniden en iyi kanıtlama karşı konmaz arzusuyla yanıp tutuşurlar. Don Kişot mızrağını yeldeğirmenlerine doğrultursa, bu onun görevi ve rolüdür; ama Sanço Pansa'nın böyle bir şey yapmasına izin vermemiz olanaksızdır.
Böyle okurlar, sosyalizmin kabataslak bir gelişim tarihinde Kant-Laplace Evrendoğumu (Kosmogonie), modern doğabilim ve Darwin, klasik Alman felsefesi ve Hegel ile karşılaşınca da şaşacaklardır. Ama bilimsel sosyalizm önemli bir Alman ürünüdür ve ancak klasik felsefesi bilinçli diyalektiğin geleneğini canlı olarak korumuş bir ulustan doğabilirdi: Almanya'da.[21*] Materyalist tarih görüşü ve proletarya ile burjuvazi arasındaki modern sınıf savaşımına özel uygulayımı ancak diyalektikle olanaklıydı. Ve Alman burjuvazisinin okul öğretmenleri, büyük Alman filozoflarının anısını ve onların verdiği diyalektiği boş bir seçmeciliğin (Eklektizismus) bataklığında boğdularsa, biz de gerçeklikle diyalektiğin korunması için modern doğabilime tanık olarak başvurmaya o derece zorlandık – biz Alman sosyalistleri yalnız Saint-Simon'dan, Fourier'den ve Owen'dan değil, ama Kanttan, Fichte'den ve Hegel'den de kaynaklandığımız için övünçlüyüz.
Londra, 21 Eylül 1882 FRİEDRİCH ENGELS
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.